Τι είναι το Exit και πώς υπολογίζεται η αξία της Startup;

Πρόκειται ίσως για τη πιο δύσκολη και περίπλοκη διαδικασία που θα κληθεί να αντιμετωπίσει ο founder της Startup και σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι πάντα «ευχάριστη».

Με τον όρο Exit αναφερόμαστε στην πώληση της εταιρείας σε κάποιον άλλο ενδιαφερόμενο – συνήθως μεγαλύτερη εταιρεία αλλά και στην είσοδο στο χρηματιστήριο. Σε κάθε περίπτωση ο founder και η εταιρεία θα πρέπει να είναι έτοιμοι για αυτή τη διαδικασία, ψυχολογικά αλλά και ουσιαστικά, μια και όπως αναφέραμε σε προγενέστερο άρθρο θα πρέπει να είναι πλήρως τακτοποιημένη λογιστικά – φορολογικά και φυσικά να υπάρχει ο κατάλληλος νομικός και λογιστικός σύμβουλος.

Άλλοι παράγοντες οι οποίοι επηρεάζουν την διαδικασία του Exit είναι το στάδιο ανάπτυξης της εταιρείας, η θέση της στην αγορά που δραστηριοποιείται αλλά και το επιχειρηματικό μοντέλο της. Φυσικά, τα οικονομικά αποτελέσματα της επιχείρησης, ειδικά αν είναι κερδοφόρα ή όχι, είναι πολύ σημαντικά όπως και το αν υπάρχουν πολλοί ενδιαφερόμενοι.

Τα πράγματα περιπλέκονται σημαντικά όταν στην Startup υπάρχουν ήδη επενδυτές, τόσο ιδιώτες όσο και VCs. Ειδικά στη δεύτερη περίπτωση θα πρέπει ο founder να είναι πολύ προσεκτικός στους όρους της επένδυσης μια και αυτοί μπορεί να είναι εξαιρετικά δεσμευτικοί αναφορικά με τις διαθέσιμες επιλογές του. Για παράδειγμα, μπορεί να υπάρχει όρος ότι ο αγοραστής που έχει εντοπίσει ο founder θα πρέπει να αγοράσει και τις μετοχές του VC ή να υπάρχει υποχρέωση ενός υπάρχοντος μετόχου να πουλήσει και τις δικές του μετοχές στον υποψήφιο αγοραστή που έχει συμφωνήσει το VC.
Πρόκειται για ένα μεγάλο θέμα, το οποίο θα αναφερθούμε σε μελλοντικό άρθρο.

Σε κάθε περίπτωση ο προσδιορισμός της αξίας της Startup είναι αναγκαίος.

Οι βασικές μέθοδοι προσδιορισμού της αξίας της Startup (Valuation)

Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι καθορισμού της αξίας μιας Startup, ανάλογα με την κατάσταση της εταιρείας π.χ. αν έχει έσοδα ή όχι ή αν έχει σηκώσει χρηματοδότηση και μπορεί να γίνει και συνδυασμός αυτών αν είναι αναγκαίο. Σας αναφέρουμε μερικές βασικές μεθόδους έτσι ώστε να έχετε μια εικόνα για την αξία της επιχείρησής σας, αν και πρόκειται για μια διαδικασία η οποία θα πρέπει να γίνει μέσω κάποιου ειδικού συμβούλου όπως προαναφέραμε.

Πολλαπλασιαστές Αποτίμησης Επιχειρήσεων

Ο πολλαπλασιαστής EBITDA (τα κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων) είναι ο πιο διαδεδομένος αλλά στην περίπτωση των Startups, οι οποίες δεν έχουν πάντα έσοδα, είναι εξαιρετικά δύσκολη διαδικασία ή και αδύνατη. Εφόσον υπάρχουν, καθορίζεται ένας αριθμός – πολλαπλασιαστής με μια συγκεκριμένη μεθοδολογία.

Προεξοφλημένες Ταμειακές Ροές

Πρόκειται για ένα μοντέλο που βασίζεται στην προεξόφληση των μελλοντικών εσόδων της εταιρείας. Ουσιαστικά, η αξία μιας επιχείρησης μπορεί να ισοδυναμεί με τα έσοδά της κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών. Πάλι σε περιπτώσεις στις οποίες δεν υπάρχουν έσοδα θα υπάρξει δυσκολία στην αποτίμηση εκτός και αν καταφέρει ο founder να αποδείξει ή να πείσει τους επενδυτές για τα επίπεδα των μελλοντικών εσόδων.

Περιουσιακά στοιχεία της Startup

Στην περίπτωση μιας Startup ένα τέτοιο στοιχείο είναι σίγουρα οι τεχνολογίες που έχει αναπτύξει και τα τυχόν διπλώματα ευρεσιτεχνίας, προφανώς εφόσον υπάρχει δίπλωμα ευρεσιτεχνίας προσθέτει σημαντική αξία.

Μέθοδος κόστους αντιγραφής της ιδέας

Η μέθοδος αυτή υπολογίζει πόσο θα κόστιζε να δημιουργήσετε εκ νέου την Startup σας σε άλλο μέρος / χώρα – μείον τυχόν άυλα περιουσιακά στοιχεία, όπως η επωνυμία ή η υπεραξία σας. Απλώς προσθέτετε την εύλογη αγοραία αξία των φυσικών περιουσιακών στοιχείων σας. Μπορείτε επίσης να συμπεριλάβετε το κόστος έρευνας και ανάπτυξης, το κόστος πρωτοτύπων προϊόντων, το κόστος διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και άλλα.

Μέθοδος άθροισης παραγόντων κινδύνου ή ευκαιριών

Εφόσον υπάρχει μια αρχική αποτίμηση με βάση μία από τις άλλες μεθόδους που αναφέρονται στο άρθρο στη συνέχεια αυτή μειώνεται ή αυξάνεται βάσει διαφόρων παραγόντων κινδύνου ή ευκαιριών, με ποσά βέβαια αντίστοιχα της αγοράς ή χώρας που δραστηριοποιείται η Startup. Στις Η.Π.Α. για παράδειγμα το ποσό είναι τα 250.000 δολάρια ή πολλαπλάσια του.
Παράγοντες κινδύνου είναι η διοίκηση της Startup, το στάδιο της επιχείρησης, η νομοθεσία / πολιτικός κίνδυνος, o κίνδυνος πωλήσεων και μάρκετινγκ, o κίνδυνος χρηματοδότησης / άντλησης κεφαλαίων, o κίνδυνος ανταγωνισμού, o τεχνολογικός κίνδυνος κ.α.
Παράγοντες ευκαιριών είναι η καλή ιδέα, η πρωτοτυπία, οι στρατηγικές συνεργασίες, οι πωλήσεις, αλλά και η διοίκηση. Σε αυτό το σημείο θα πρέπει να προσθέσουμε και τις τεχνολογικές τάσεις κάθε περιόδου, για παράδειγμα αυτόματη αύξηση της αξίας μιας Startup παρατηρείται αυτή τη περίοδο αν υπάρχει η λέξη «ΑΙ» στο pitch deck της.

Μέθοδος αναλογικότητας

Στην ουσία αναφερόμαστε για σύγκριση μεταξύ άλλων παρόμοιων συμφωνιών εξαγορών. Αυτές θα πρέπει να αφορούν τον ίδιο τομέα στον οποίο δραστηριοποιείται η Startup και έγιναν ανάμεσα σε εταιρείες που βρίσκονταν στο ίδιο στάδιο ανάπτυξης και μεγέθους.

Η μέθοδος των Venture Capitals

Τα επιχειρηματικά κεφάλαια δίνουν μεγάλη έμφαση στην απόδοση της επένδυσης τους μετά από μια συγκεκριμένη περίοδο, 7-8 ετών συνήθως, και χρησιμοποιούνται διάφοροι τύποι και μέθοδοι συνδιαστικά: η αναμενόμενη απόδοση της επένδυσης (ROI) βάσει των στόχων του κάθε VC και άλλων παραμέτρων, δείκτες όπως αυτός της τιμής προς κέρδη ανα μετοχή για την τελική αξία αλλά και η μέθοδος της αναλογικότητας για παράδειγμα.

Αν λοιπόν επιθυμείτε να ιδρύσετε μια ΙΚΕ ή να γίνετε διαχειριστής μιας, τα παραπάνω πρέπει να τα γνωρίζετε.

Στην KRS, έχοντας πολυετή εμπειρία στην σύσταση εταιρειών, αλλά και την φορολογική και συμβουλευτική υποστήριξη τους, έχουμε συνεργαστεί με πληθώρα επιχειρηματιών.

Αν λοιπόν θέλετε βοήθεια και υποστήριξη στα επιχειρηματική σας βήματα, επικοινωνήστε μαζί μας και θα έρθουμε άμεσα σε επαφή