Φορολογικές Υποχρεώσεις για Ετερόρρυθμες Εταιρείες

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες έχουν συγκεκριμένες φορολογικές υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούν. Αυτές οι υποχρεώσεις περιλαμβάνουν τον τρόπο φορολόγησης των κερδών, την επιχειρηματική αμοιβή, την προκαταβολή φόρου, καθώς και την τήρηση βιβλίων. Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε αυτές τις υποχρεώσεις και θα παρουσιάσουμε τα βασικά σημεία που πρέπει να γνωρίζουν οι εταίροι.

Βασικά Σημεία

• Οι ετερόρρυθμες εταιρείες φορολογούνται με συντελεστή 20% για τα κέρδη των ομόρρυθμων εταίρων και 25% για τα κέρδη των ετερόρρυθμων εταίρων.
• Η επιχειρηματική αμοιβή υπολογίζεται με βάση το ποσοστό συμμετοχής του εταίρου στο 50% των κερδών της εταιρείας.
• Οι εταιρείες πρέπει να προκαταβάλλουν φόρο εισοδήματος, ο οποίος μπορεί να μειωθεί αν το εισόδημα μειωθεί πάνω από 25%.
• Η τήρηση βιβλίων και η υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος είναι υποχρεωτική για όλες τις ετερόρρυθμες εταιρείες.
• Υπάρχουν ειδικές διατάξεις και απαλλαγές που μπορεί να ισχύουν για συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως οι εταιρείες που μετασχηματίζονται.

1. Φορολογικός Συντελεστής

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες υπόκεινται σε συγκεκριμένο φορολογικό συντελεστή για τα κέρδη τους. Ο φορολογικός συντελεστής του πρώτου κλιμακίου της κλίμακας της παραγράφου 1 του άρθρου 29 ν. 4172/2013 είναι 22%. Για τα κέρδη που υπερβαίνουν το πρώτο κλιμάκιο, ο συντελεστής αυξάνεται σταδιακά.

Πίνακας Φορολογικών Συντελεστών

Κλιμάκιο Εισοδήματος (ευρώ)	Φορολογικός Συντελεστής (%)
0 – 20,000	22%
20,001 – 30,000	29%
30,001 – 40,000	37%
40,001 και άνω	45%

Επιπλέον, για τις επιχειρήσεις που παρουσιάζουν μείωση του κύκλου εργασιών για δύο συνεχόμενες διαχειριστικές περιόδους, ο συντελεστής φορολογίας μπορεί να μειωθεί κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες, υπό την προϋπόθεση ότι ο αριθμός των εργαζομένων παραμένει σταθερός.

2. Επιχειρηματική Αμοιβή

Η επιχειρηματική αμοιβή αφορά τους ομόρρυθμους εταίρους-φυσικά πρόσωπα και κοινωνούς κοινωνίας κληρονομικού δικαίου, συμπεριλαμβανομένων και ανηλίκων. Αφαιρείται το 50% των συνολικών κερδών κατά το ποσοστό συμμετοχής τους, το οποίο φορολογείται στην ατομική τους δήλωση (έντυπο Ε1). Το υπόλοιπο ποσό φορολογείται στο όνομα της εταιρίας με συντελεστή 20%.

Σημειώνουμε τα εξής:

• Η επιχειρηματική αμοιβή δίδεται σε όλους τους ομόρρυθμους εταίρους και κοινωνούς κοινωνίας κληρονομικού δικαίου, ανεξαρτήτως ανηλίκων, μέχρι τρεις.
• Οι δικαιούχοι λαμβάνουν επιχειρηματική αμοιβή από όλες τις ομόρρυθμες εταιρίες και κοινωνίες κληρονομικού δικαίου στις οποίες συμμετέχουν.

Παράδειγμα

Έστω τέσσερα φυσικά πρόσωπα, οι Χ1, Χ2, Χ3 και Χ4, που συμμετέχουν σε τρεις ομόρρυθμες εταιρείες με διαφορετικά ποσοστά συμμετοχής:

Εταιρεία	Χ1	Χ2	Χ3	Χ4
1η Ο.Ε.	25%	20%	40%	15%
2η Ο.Ε.	40%	25%	30%	5%
3η Ο.Ε.	10%	25%	15%	50%

Η διανομή της επιχειρηματικής αμοιβής γίνεται ως εξής:

1η Ο.Ε.: Κέρδη 14.000 € Χ 50% = 7.000 €

• Χ1: 1.750 €
• Χ2: 1.400 €
• Χ3: 2.800 €

2η Ο.Ε.: Κέρδη 18.000 € Χ 50% = 9.000 €

• Χ1: 3.600 €
• Χ2: 2.250 €
• Χ3: 2.700 €

3η Ο.Ε.: Κέρδη 19.500 € Χ 50% = 9.750 €

• Χ2: 2.437,50 €
• Χ3: 1.462,50 €
• Χ4: 4.875 €

Ο κάθε ομόρρυθμος εταίρος αποκτά επιχειρηματική αμοιβή από κάθε εταιρεία που συμμετέχει, υπό την προϋπόθεση ότι ανήκει στους τρεις πρώτους εταίρους με τα μεγαλύτερα ποσοστά συμμετοχής. Σε περίπτωση ίσων ποσοστών, οι δικαιούχοι καθορίζονται από την εταιρεία.

Συνεπώς:

• Ο Χ1 αποκτά επιχειρηματική αμοιβή από τις 1η και 2η Ο.Ε.
• Ο Χ2 αποκτά επιχειρηματική αμοιβή από όλες τις Ο.Ε.
• Ο Χ3 αποκτά επιχειρηματική αμοιβή από όλες τις Ο.Ε.
• Ο Χ4 αποκτά επιχειρηματική αμοιβή μόνο από την 3η Ο.Ε.

Για εταιρείες του άρθρου 13 του ν. 718/1977 (εταιρείες μεταξύ εκτελωνιστών), η επιχειρηματική αμοιβή κατανέμεται σε όλους τους ομόρρυθμους εταίρους, ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής τους, ανεξάρτητα από τον αριθμό τους.

Επιπλέον, η επιχειρηματική αμοιβή δεν υπολογίζεται στα επιπλέον κέρδη της εταιρίας που προσδιορίζει ο έλεγχος.

3. Προκαταβολή Φόρου

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες υποχρεούνται να καταβάλλουν προκαταβολή φόρου εισοδήματος για το επόμενο έτος. Η προκαταβολή αυτή υπολογίζεται βάσει του φόρου που προέκυψε από την τελευταία εκκαθαρισμένη δήλωση φορολογίας εισοδήματος.

Σημείωση: Οι διατάξεις περί προκαταβολής φόρου δεν ισχύουν για εταιρείες που μετασχηματίζονται σύμφωνα με ειδικές διατάξεις νόμου.

Σε περίπτωση που το εισόδημα της εταιρείας μειωθεί άνω του 25%, η εταιρεία μπορεί να υποβάλει αίτηση για μείωση της προκαταβολής φόρου. Η αίτηση αυτή πρέπει να υποβληθεί μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου.

Επιπλέον, οι νέες εταιρείες που υποβάλλουν δήλωση για πρώτη φορά, δικαιούνται μείωση της προκαταβολής φόρου κατά 50%.

4. Τήρηση Βιβλίων

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες υποχρεούνται να τηρούν βιβλία σύμφωνα με τον Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων. Η κατηγορία των βιβλίων που τηρείται εξαρτάται από το μέγεθος και τη φύση της επιχείρησης.

Οι εταιρείες που τηρούν βιβλία πρώτης ή δεύτερης κατηγορίας πρέπει να υποβάλλουν τις δηλώσεις τους μέχρι την 1η Απριλίου του οικείου οικονομικού έτους. Αν η εταιρεία τηρεί βιβλία τρίτης κατηγορίας, η προθεσμία υποβολής είναι τρεισήμισι μήνες από τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου.

Σε περίπτωση λύσης, μετατροπής ή συγχώνευσης της εταιρείας, η δήλωση πρέπει να υποβληθεί μέσα σε τρεις μήνες από την ημερομηνία της αλλαγής. Οι προθεσμίες αυτές είναι κρίσιμες για την ορθή φορολογική συμμόρφωση και την αποφυγή προστίμων.

5. Δηλώσεις Φορολογίας Εισοδήματος

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες υποχρεούνται να υποβάλλουν δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος κάθε έτος. Η προθεσμία υποβολής της δήλωσης είναι συνήθως μέχρι το τέλος Ιουνίου του επόμενου έτους από το φορολογικό έτος που αφορά. Η δήλωση φορολογίας εισοδήματος πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα έσοδα και τα έξοδα της εταιρείας.

Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η προερχόμενη από τη μετατροπή εταιρεία υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος από την ημερομηνία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. Επιπλέον, σε περίπτωση λύσης της εταιρείας, η δήλωση πρέπει να υποβληθεί εντός τριών μηνών από την ημερομηνία λύσης.

6. Κέρδη Εταίρων

Τα κέρδη των εταίρων σε μια ετερόρρυθμη εταιρεία κατανέμονται σύμφωνα με το ποσοστό συμμετοχής τους στην εταιρεία. Η κατανομή αυτή καθορίζεται από το καταστατικό της εταιρείας. Τα καθαρά κέρδη της εταιρείας υπολογίζονται μετά την αφαίρεση των εξόδων και των φόρων.

Για παράδειγμα, αν μια εταιρεία έχει καθαρά κέρδη 100.000 €, και οι εταίροι Α, Β, Γ, Δ και Ε έχουν ποσοστά συμμετοχής 30%, 20%, 20%, 13% και 17% αντίστοιχα, η κατανομή των κερδών θα γίνει ως εξής:

Εταίρος	Ποσοστό Συμμετοχής	Κέρδη
Α	30%	30.000 €
Β	20%	20.000 €
Γ	20%	20.000 €
Δ	13%	13.000 €
Ε	17%	17.000 €

Τα κέρδη αυτά φορολογούνται στο όνομα της εταιρείας ή των εταίρων, ανάλογα με τις διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας. Σημειώνεται ότι το καταστατικό των οε και εε πρέπει να περιέχει τον τρόπο κατανομής των κερδών.

7. Νομικό Πλαίσιο

Το νομικό πλαίσιο που διέπει τις ετερόρρυθμες εταιρείες στην Ελλάδα είναι καθορισμένο από διάφορους νόμους και κανονισμούς. Σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4172/23-7-2013, όπως κωδικοποιήθηκε με τον Ν. 5036/2023, οι ετερόρρυθμες εταιρείες υπόκεινται σε συγκεκριμένες φορολογικές διατάξεις.

Επιπλέον, η παράγραφος 10 της ΠΟΛ. 1003/31-12-2014, όπως κωδικοποιήθηκε με την ΠΟΛ. 1261/2015, περιγράφει το διπλογραφικό λογιστικό σύστημα που πρέπει να εφαρμόζουν οι ετερόρρυθμες εταιρείες. Αυτό το σύστημα απαιτεί την αναλυτική καταγραφή κάθε συναλλαγής και γεγονότος που επηρεάζει τα στοιχεία του ισολογισμού και της κατάστασης αποτελεσμάτων.

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες πρέπει να τηρούν τις διατάξεις του Ν. 4308/2014 περί Ελληνικών Λογιστικών Προτύπων. Οι εταιρείες που εμπίπτουν σε αυτές τις διατάξεις περιλαμβάνουν:

• Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.)
• Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης (Ε.Π.Ε.)
• Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (Ι.Κ.Ε.)
• Ετερόρρυθμες κατά μετοχές εταιρείες

Επιπλέον, οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, όταν όλοι οι άμεσοι ή έμμεσοι εταίροι έχουν περιορισμένη ευθύνη, πρέπει επίσης να εφαρμόζουν τις διατάξεις του νόμου. Οι διατάξεις αυτές διασφαλίζουν ότι οι εταιρείες παρέχουν τις απαραίτητες διασφαλίσεις στους τρίτους.

8. Ειδικές Διατάξεις

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες υπόκεινται σε συγκεκριμένες ειδικές διατάξεις που αφορούν τη φορολόγησή τους. Αυτές οι διατάξεις είναι κρίσιμες για την προστασία της επιχείρησης και τη βιωσιμότητά της.

1. Κοινωνίες αστικού δικαίου που εκμεταλλεύονται φορτηγά ή επιβατικά αυτοκίνητα δημόσιας χρήσης, υποβάλλουν δήλωση φόρου εισοδήματος (έντυπο Ε5). Για τα καθαρά κέρδη από την εκμετάλλευση μέχρι δύο αυτοκινήτων, χορηγείται σε κάθε μέλος βεβαίωση με το ποσό των κερδών που τους αναλογεί, προκειμένου να φορολογηθεί στο όνομά τους. Τα καθαρά κέρδη από την εκμετάλλευση πάνω από δύο αυτοκινήτων φορολογούνται στο όνομα της κοινωνίας.
2. Για τον υπολογισμό της επιχειρηματικής αμοιβής λαμβάνονται υπόψη μόνο οι εταίροι που υπάρχουν κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου. Αυτό σημαίνει ότι οι αλλαγές στα πρόσωπα των εταίρων κατά τη διάρκεια της περιόδου δεν επηρεάζουν τον υπολογισμό.
3. Στις αστικές εταιρείες, κερδοσκοπικές και μη, καθώς και στις δικηγορικές και συμβολαιογραφικές εταιρείες, δεν αφαιρείται επιχειρηματική αμοιβή.
4. Λοιπές κοινωνίες που δεν ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα δεν υπόκεινται στις διατάξεις για την επιχειρηματική αμοιβή.

9. Απαλλαγές και Εκπτώσεις

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες μπορούν να επωφεληθούν από διάφορες απαλλαγές και εκπτώσεις που προβλέπει η νομοθεσία. Αυτές οι απαλλαγές και εκπτώσεις συμβάλλουν στη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης και ενθαρρύνουν την απασχόληση και την κοινωνική ευθύνη.

Απαλλαγή από την Εισφορά Αλληλεγγύης

Οι ετερόρρυθμες εταιρείες απαλλάσσονται από την εισφορά αλληλεγγύης για τα μερίσματα που εγκρίθηκαν ή θα εγκριθούν από γενικές συνελεύσεις που έχουν συγκληθεί από 1.1.2020 και μετά. Αυτό σημαίνει ότι τα μερίσματα που εγκρίθηκαν από το 2020 και μετά δεν υπόκεινται σε αυτή την εισφορά.

Έκπτωση λόγω Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρία

Οι εταιρείες που απασχολούν άτομα με αναπηρία 67% και άνω μπορούν να μειώσουν τα καθαρά τους κέρδη κατά 1.500 ευρώ. Για να τύχουν αυτής της έκπτωσης, πρέπει να υποβάλουν τα ακόλουθα δικαιολογητικά μαζί με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος:

1. Κατάσταση με τα στοιχεία των ατόμων που απασχόλησαν.
2. Φωτοαντίγραφο της γνωμάτευσης της αρμόδιας πρωτοβάθμιας υγειονομικής επιτροπής που βεβαιώνει το ποσοστό αναπηρίας.
3. Υπεύθυνη δήλωση ότι κατά τη διάρκεια λειτουργίας της επιχείρησης απασχολούσαν τα άτομα αυτά και το χρονικό διάστημα της απασχόλησής τους.

Το ποσό της έκπτωσης συμπληρώνεται στον κωδικό 071 του πίνακα Η του εντύπου Ε5.

10. Υποχρεώσεις Εταίρων

Οι εταίροι σε μια ετερόρρυθμη εταιρεία έχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούνται για την ομαλή λειτουργία της εταιρείας. Η κατάθεση χρηματικών ποσών από πελάτες της εταιρείας είναι μία από τις βασικές υποχρεώσεις που πρέπει να παρακολουθούνται και να καταγράφονται σωστά.

1. Οι εταίροι πρέπει να διασφαλίζουν ότι η εταιρεία τηρεί όλα τα φορολογικά και νομικά πλαίσια που ισχύουν.
2. Η ανάληψη ποσών από τους εταίρους κατά τη διάρκεια της εταιρικής χρήσης πρέπει να γίνεται με διαφάνεια και να καταγράφεται σωστά.
3. Η διανομή των κερδών στους εταίρους ή η πίστωση των κερδών πρέπει να γίνεται σύμφωνα με την εταιρική σύμβαση και τις ισχύουσες διατάξεις.
4. Οι εταίροι πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στη λήψη αποφάσεων και στη διαχείριση της εταιρείας, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην εταιρική σύμβαση.
5. Η εκπροσώπηση της εταιρείας από ετερόρρυθμο εταίρο μπορεί να ανατίθεται μόνο με ειδική ρύθμιση στην εταιρική σύμβαση.
6. Οι εταίροι πρέπει να διασφαλίζουν ότι η εταιρεία τηρεί σωστά τα βιβλία και τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος.

Η τήρηση αυτών των υποχρεώσεων είναι κρίσιμη για την αποφυγή νομικών και φορολογικών προβλημάτων και για την ομαλή λειτουργία της εταιρείας.

Οι εταίροι έχουν συγκεκριμένες υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούν για την ομαλή λειτουργία της εταιρείας. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για τις υποχρεώσεις των εταίρων και πώς να τις διαχειριστείτε αποτελεσματικά, επισκεφθείτε την ιστοσελίδα μας. Εκεί θα βρείτε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε και θα μπορέσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας για περαιτέρω βοήθεια.

Συμπεράσματα

Συνοψίζοντας, οι ετερόρρυθμες εταιρείες έχουν συγκεκριμένες φορολογικές υποχρεώσεις που πρέπει να τηρούνται με ακρίβεια. Η κατανόηση των διατάξεων και των συντελεστών φορολόγησης είναι κρίσιμη για την ορθή λειτουργία της εταιρείας και την αποφυγή προστίμων. Οι αλλαγές στη νομοθεσία απαιτούν συνεχή ενημέρωση και προσαρμογή. Η συνεργασία με ειδικούς φοροτεχνικούς μπορεί να εξασφαλίσει την ορθή εφαρμογή των κανόνων και τη συμμόρφωση με τις ισχύουσες διατάξεις. Με αυτόν τον τρόπο, οι ετερόρρυθμες εταιρείες μπορούν να λειτουργούν αποτελεσματικά και νόμιμα, συμβάλλοντας στην οικονομική ανάπτυξη και σταθερότητα.