Αναλυτική διαδικασία καταστροφής των αποθεμάτων 

Η καταστροφή των αποθεμάτων είναι μια διαδικασία που δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να ξεκαθαρίσουν τα εμπορεύματα ή τον εξοπλισμό τους που δεν θεωρούνται πλέον πηγή εσόδων ή κατάλληλα προς πώληση ή άλλη εκμετάλλευση.

Για την φορολογική αναγνώριση της ζημιάς που επιφέρει η διαδικασία αυτή, θα πρέπει να ολοκληρωθεί ακολουθώντας συγκεκριμένα βήματα, ώστε να μπορεί να αποδειχθεί το γεγονός σε μεταγενέστερους ελέγχους, εφόσον απαιτηθεί, με τα κατάλληλα δικαιολογητικά.

1.      Απόφαση Καταστροφής Αποθεμάτων

 Η Διοίκηση (π.χ. Διοικητικό Συμβούλιο, Διαχειριστής κλπ.) της εκάστοτε επιχείρησης αποφασίζει την καταστροφή των αποθεμάτων της, την ώρα και τον τόπο της καταστροφής και ορίζει την σχετική επιτροπή που θα διεκπεραιώσει την διαδικασία η οποία συνήθως απαρτίζεται από κάποιο μέλος της Διοίκησης, τον υπεύθυνο λογιστηρίου και τον Αποθηκάριο.

2.      Πρωτόκολλο Καταστροφής

Αρχικά θα πρέπει να συνταχθεί ένα Πρωτόκολλο Καταστροφής το οποίο αποτελεί και το κύριο νόμιμο δικαιολογητικό στοιχείο βάσει παρ. 5 αρθ 5 Ν 4308/2014. Στο πρωτόκολλο Καταστροφής πρέπει να  περιγράφονται αναλυτικά τα καταστρεφόμενα αποθέματα, οι ποσότητες αυτών καθώς και να γίνεται αναφορά στην αιτία καταστροφής τους.

Προσοχή! Η καταγραφή πρέπει να  είναι λεπτομερής ώστε να μη μπορεί να αμφισβητηθεί σε ενδεχόμενο έλεγχο.

3.      Τιμολόγιο Πώλησης

Σε περίπτωση που τα κατεστραμμένα είδη της αποθήκης πωληθούν σε κάποια εταιρεία ανακύκλωσης, το τιμολόγιο πώλησης αποτελεί ακόμα ένα νόμιμο δικαιολογητικό στοιχείο.

Εάν τα κατεστραμμένα είδη απορριφθούν / δοθούν σε τη χωματερή / εταιρεία ανακύκλωσης ή διαχείρισης αποβλήτων, θα πρέπει η εταιρεία να παραλάβει βεβαίωση Καταστροφής στην οποία θα αναγράφεται απαραίτητα η ποσότητα που παραδόθηκε και θα επιβεβαιώνεται η καταστροφή τους.

4.      Παραστατικό Διακίνησης

Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ. 8.4  ΠΟΛ.1003/2014 ορίζεται ότι:

θ) διακίνηση κατεστραμμένων αποθεμάτων με σκοπό την απόρριψη αυτών,

ι) διακίνηση αγαθών που δεν έχουν καμία εμπορευματική αξία για τον αποστολέα, για τον παραλήπτη ή για κάποιον τρίτο, διαζευκτικά ή αθροιστικά και η διάθεσή αυτών αυτούσιων ή μη, δεν επιφέρει κανένα έσοδο. Δεν εκδίδεται δηλαδή, το εν λόγω στοιχείο για τη διακίνηση άχρηστων ή ακατάλληλων εμπορευμάτων, προϊόντων ή υπολειμμάτων (π.χ. περισυλλογή και διακίνηση προς καταστροφή ή ανακύκλωση, ληγμένων φαρμακευτικών προϊόντων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν ενσωματώνουν καμία εμπορευματική αξία), σε χώρους απόρριψης (π.χ. χωματερές, κ.λπ.),

Συνεπώς, δεν απαιτείται η έκδοση παραστατικού διακίνησης στην περίπτωση διακίνησης αγαθών που δεν έχουν καμία εμπορευματική αξία για τον αποστολέα, για τον παραλήπτη ή για κάποιον τρίτο.

5.      Γνωστοποίηση της Καταστροφής στη ΔOY

Με βάση την υπ’ αριθμό 1091898/608/0015/11.10.2007 απάντηση του Υπουργείου Οικονομικών, δεν υφίσταται υποχρέωση από την επιχείρηση να γνωστοποιήσει στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. την καταστροφή των αποθεμάτων της, τον τόπο και την ώρα που θα ολοκληρωθεί η διαδικασία.

6.      ΦΠΑ

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 33, παρ. 1β, Ν.2859/2000 δεν ενεργείται διακανονισμός έκπτωσης του φόρου στις περιπτώσεις καταστροφής, απώλειας ή κλοπής που αποδεικνύονται ή δικαιολογούνται με νόμιμα παραστατικά (π.χ. πρωτόκολλο καταστροφής, πρωτόκολλο διαπίστωσης της κλοπής κ.λπ., έγγραφα δημοσίων υπηρεσιών – πυροσβεστικής, αστυνομίας, κ.λπ.), ακόμα και στην περίπτωση που η επιχείρηση εισπράττει αποζημίωση προς αναπλήρωση της αξίας των καταστραφέντων, απολεσθέντων ή κλαπέντων αγαθών της εμπορευσίμων ή επενδυτικών (σχετ. ΠΟΛ.1221/2000.)

Σε περίπτωση καταστροφής αποθεμάτων για τα οποία δεν υπάρχουν τα νόμιμα δικαιολογητικά στοιχεία, μπορεί να θεωρηθούν σε ενδεχόμενο έλεγχο ως απόκρυψη πωλήσεων και να επιβληθεί ΦΠΑ.

7.      Λογιστική Εγγραφή Καταστροφής Αποθεμάτων

8.      Φορολογική Αντιμετώπιση

Όσον αφορά τη φορολογία εισοδήματος, η ζημιά που προκύπτει από την καταστροφή των αποθεμάτων, εκπίπτει από τα ακαθάριστα έσοδα εφόσον πληρούνται οι γενικές προϋποθέσεις έκπτωσης δαπανών που ορίζονται στο άρθρο 22 του Ν.4172/2013 ως εξής:

α) Η καταστροφή πραγματοποιείται προς το συμφέρον της επιχείρησης ή κατά τις συνήθεις εμπορικές συναλλαγές της,

β) αντιστοιχεί σε πραγματική συναλλαγή,

γ) εγγράφεται στα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με κατάλληλα δικαιολογητικά.